Дијабетесот е хронична, метаболна болест која се карактеризира со покачени нивоа на гликоза во крвта (или шеќер во крвта), што со текот на времето доведува до сериозно оштетување на срцето, крвните садови, очите, бубрезите и нервите. Најчест е дијабетес тип 2, обично кај возрасни, кој се јавува кога телото станува отпорно на инсулин или не произведува доволно инсулин. Во изминатите 3 децении, преваленцата на дијабетес тип 2 драстично се зголеми во земјите од сите нивоа на приход. Дијабетес тип 1, некогаш познат како јувенилен дијабетес или дијабетес зависен од инсулин, е хронична состојба во која панкреасот произведува малку или воопшто не произведува инсулин сам по себе. За луѓето кои живеат со дијабетес, пристапот до пристапен третман, вклучително и инсулин, е од клучно значење за нивниот опстанок. Постои глобално договорена цел да се запре порастот на дијабетес и дебелина до 2025 година.
Околу 422 милиони луѓе ширум светот имаат дијабетес, мнозинството живеат во земји со низок и среден приход, а 1,5 милиони смртни случаи директно се припишуваат на дијабетес секоја година. И бројот на случаи и преваленцата на дијабетес постојано се зголемуваат во последните неколку децении.
Регистарот за шеќерна болест во Република Северна Македонија воведен е во 1996 година во Секторот за социјална медицина при Републички завод за здравствена заштита – Скопје. Согласно Законот за евиденциите од областа на здравството, Програмата за статистички истражувања и Програмата за превентивна здравствена заштита, Институт за јавно здравје на Република Северна Македонија има обврска да води Регистар на заболени лица од шеќерна болест.
Дијабетесот тип 1 во моментов не може да се спречи. Достапни се ефективни пристапи за спречување на дијабетес тип 2 и за спречување на компликации и прерана смрт што може да резултира од сите видови дијабетес. Тие вклучуваат политики и практики низ целата популација и во одредени услови (училиште, дом, работно место) кои придонесуваат за добро здравје за секого, без оглед на тоа дали имаат дијабетес, како што се редовно вежбање, здрава исхрана, избегнување пушење и контрола на крвниот притисок и липиди. Почетната точка за добро живеење со дијабетес е раната дијагноза – колку подолго личноста живее со недијагностициран и нетретиран дијабетес, толку е веројатно дека ќе бидат полоши нивните здравствени исходи. Лесен пристап до основната дијагностика, како што е тестот за гликоза во крвта, затоа треба да биде достапен во примарната здравствена заштита. На пациентите ќе им треба периодична специјалистичка проценка или третман за компликации. Низа рентабилни интервенции може да ги подобрат резултатите на пациентите, без оглед на тоа каков тип на дијабетес може да имаат. Овие интервенции вклучуваат контрола на гликозата во крвта преку комбинација на диета, физичка активност и, доколку е потребно, лекови; контрола на крвниот притисок и липидите за намалување на кардиоваскуларниот ризик и други компликации; и редовен скрининг за оштетување на очите, бубрезите и стапалата за да се олесни раниот третман.
